بیماری توده برست چیست ؟

توده برست یا توده پستانی به توده ای اشاره دارد که در بافت سینه ایجاد می شود. انواع مختلفی از توده برست وجود دارد که به لحاظ ظاهر و احساس لمس متفاوت می باشند. توده برست می تواند به دلایل مختلف در سینه زنان روی دهد. وجود توده سفت در سینه زنان لزوما به معنی ابتلا به سرطان سینه نیست. در برخی موارد عواملی مانند فیبروآدنوم در ایجاد توده برست دخالت دارد که درمان فیبروآدنوم سینه نیز امروزه ممکن می باشد.

علائم و علل ایجاد توده برست

توده برست ممکن است به صورت ورم، ضخیم شدگی و یا احساس پر بودن مشخص شود. شما ممکن است متوجه علائم زیر شده باشید:

• توده برست متمایز با مرزهای تعریف شده
• توده سفت در سینه
• منطقه ای ضخیم و برجسته در سینه که متفاوت از بافت سینه می باشد.
• سایر تغییرات پستانی مانند قرمزی، تورم و یا ایجاد حفره در پوست ناحیه پستان
• افزایش قابل توجه اندازه یک سینه در مقایسه با سینه دیگر
• تغییراتی در نوک سینه مانند فرو رفتن نوک سینه و یا ترشحات خود به خودی مایع از نوک سینه
• درد مستمر در سینه ها که در طول دوران پریود های قاعدگی شدت می یابد.

در برخی موارد توده برست نشان دهنده سرطان سینه می باشد. خوشبختانه در اغلب موارد توده برست در نتیجه توده های غیر سرطانی ایجاد می شود.

انواع توده های پستانی به دلایل متعددی روی می دهد. توده برست می تواند در نتیجه شرایط زیر ایجاد شود:

1. سرطان سینه: سرطان سینه که در سلول های پستانی روی می دهد، می تواند در ایجاد توده برست دخالت داشته باشد. سرطان سینه از شایع ترین سرطان ها در بین خانم ها محسوب می شود. درمان سرطان سینه بر اساس نوع سرطان سینه، مرحله و اندازه آن تعیین می شود.
2. کیست های سینه: توده هایی پر از مایع می باشند که در داخل سینه ها ایجاد می شود و معمولا خوش خیم می باشند، و ممکن است افراد در یک یا هر دو سینه های خود دارای یک یا چند کیست پستانی باشند. اغلب خانم هایی که در دوران بعد از یائسگی قرار دارند و تحت هورمون درمانی هستند، به کیست سینه دچار می شوند.
3. فیبروآدنوم: فیبروآدنوم توده هایی جامد و غیر سرطانی اند که می توانند دلیل ایجاد توده برست باشند. فیبروآدنوم اغلب در سنین ۱۵ تا ۳۵ سالگی ایجاد می شود. درمان فیبروآدنوم سینه مستلزم مانیتور تغییراتی در اندازه و در برخی موارد انجام جراحی برای برداشتن آن می باشد.
4. سینه های فیبروکیستیک: سینه های فیبروکیسیک از بافت هایی تشکیل شده اند که ظاهری توده مانند را در صورت لمس تداعی می کنند. سینه های فیبروکیستیک در ایجاد توده برست نقش دارند. داشتن سینه های فیبروکیستیک شرایطی غیر معمول نمی باشد و بنابراین به عنوان بیماری در نظر گرفته نمی شود.
5. ضربه به سینه ها: آسیب یا ضربه به سینه ها می تواند منجر به ایجاد توده برست شود.
6. پاپیلوما اینتراداکتال: توده هایی خوش خیم که در کانال مجاری شیری ایجاد می شود و می توانند در ایجاد توده برست دخیل باشند.
7. لیپوما: توده هایی خمیری شکل هستند که به آرامی رشد می کنند و معمولا بی ضرر هستند. لیپوما بین پوست و لایه های ماهیچه ای ایجاد می شود. عموما لیپوما به درمان نیاز نخواهد داشت. لیپوما می تواند یکی از دلایل توده برست باشد.
8. ماستیت: عفونت در بافت سینه ها که اغلب در دوران شیردهی (توده شیردهی) روی می دهد. ماستیت با درد، تورم، قرمزی و احساس داغی در سینه ها همراه می باشد. ماستیت می تواند یکی از دلایل ایجاد توده برست باشد. درمان ماستیت عمدتا مبتنی بر استفاده از آنتی بیوتیک و مسکن های ضد درد می باشد.
9. کیست های شیری یا توده شیری: کیست هایی پر از شیر هستند که معمولا ضرری ندارند. کیست های شیری یکی از دلایل ایجاد توده برست هستند.

چه زمان باید به متخصص زنان مراجعه کرد؟

در موارد زیر به منظور ارزیابی و معاینه توده برست به متخصص زنان مراجعه کنید:

1. توده های سفت و فیکس شده
2. توده هایی که به مدت ۴ تا ۶ هفته وجود دارد.
3. تغییرات پوستی اطراف سینه ها مانند قرمزی، ترک خوردن، خارش و یا در هم کشیدگی
4. وجود ترشحاتی از نوک سینه ها، در برخی موارد ممکن است این ترشحات خونی باشد.
5. تغییر جهت نوک پستان
6. احساس توده ای متورم در زیر بغل

آیا توده برست خطرناک است؟

اگر توده برست یا تغییرات دیگری در سینه ها روی دهد، ممکن است نگرانی هایی در مورد سرطان سینه وجود داشته باشد. اما به خاطر داشته باشید، توده برست معمولا شرایطی شایع می باشد. در اغلب موارد توده برست سرطانی نیست و این امر مخصوصا در مورد خانم های جوان صادق می باشد. اما صرف نظر از سن، وجود توده سفت در سینه باید توسط متخصص زنان مورد معاینه قرار بگیرد، مخصوصا اگر توده سفت در سینه بافت متفاوتی نسبت به سایر بخش های سینه داشته باشد. در مورد مشخصات سینه سالم باید توجه داشته باشید، بافت سینه تراکم متغیری دارد. در بخش بالایی و بیرونی تر سینه در صورت لمس، احساسی مانند بافت گره دار را خواهیم داشت. در بخش داخلی و پایینی سینه بافت چربی احساس می شود که اغلب نرم است و بر خلاف بخش بالایی در صورت لمس، احساس گره مانندی را ایجاد نمی کند. خانم ها متناسب با چرخه قاعدگی تغییراتی را در بافت سینه خود احساس می کنند. بافت سینه همچنین متناسب با سن تغییر می کند و اغلب با افزایش سن، بافت سینه ها چربی بیشتری پیدا کرده و تراکم خود را از دست می دهد.

چه زمان باید برای دریافت مشاوره به متخصص زنان مراجعه کنیم؟

ابتدا باید توجه داشته باشید، مشخصات سینه سالم به هنگام لمس کردن چگونه است به این ترتیب در صورتی که تغییری در سینه ها رخ دهد، بهتر می توانید آن را تشخیص داده و به متخصص زنان مراجعه کنید. در موارد زیر حتما باید برای دریافت مشاوره به متخصص زنان مراجعه کنید:

1. در صورت وجود توده برست (توده پستانی) یا وجود توده سفت در سینه
2. در صورت وجود توده برست و درد سینه ای که با پریود شدن نیز این درد برطرف نشود.
3. در صورت بزرگ شدن توده برست و یا تغییرات دیگری در آن
4. در صورت تغییرات پوستی در سینه ها مانند قرمزی، پوسته پوسته شدن و ترک خوردن
5. در صورت ایجاد تغییراتی در نوک سینه برای مثال فرو رفتن نوک پستان به داخل سینه ها
6. وجود ترشحاتی در نوک یکی از سینه ها، ترشحاتی که ممکن است شفاف، زرد رنگ، قهوه ای یا قرمز باشد.

معاینه سینه چگونه انجام می شود؟

در صورت وجود توده برست و یا توده سفت در سینه ابتدا معاینه بالینی سینه انجام خواهد شد. در طول این معاینه متخصص زنان موارد زیر را در نظر خواهد داشت:

1. در مورد علائمی که تجربه می کنید، همچنین فاکتورهای خطر سرطان سینه یا سابقه ابتلا به بیماری های پستانی سوالاتی از شما پرسیده خواهد شد.
2. سینه ها به لحاظ شکل و اندازه در موقعیت نشسته و ایستاده بررسی می شود.
3. پوست اطراف سینه ها معاینه می شود.
4. مشکلات مربوط به نوک سینه مانند وجود ترشحات و موقعیت نوک سینه بررسی می شود.
5. بخش های عمیق تر سینه و زیر بغل لمس می شود تا وجود توده برست یا نواحی ضخیم بررسی شود.
6. اگر متخصص زنان تایید کند که توده برست وجود داشته و یا نگرانی های دیگری مطرح است شما را به متخصص انکولوژی ارجاع خواهد داد، تا تست های بیشتری در این مورد انجام شود.

برای ارزیابی توده برست پزشک انجام یکی از تست های تصویربرداری زیر را در نظر خواهد داشت:

1. ماموگرافی: در ماموگرافی از اشعه ایکس برای بررسی توده برست و سایر علائم مانند ضخیم شدگی بافتی استفاده می شود. در ماموگرافی تشخیصی تمرکز بر بخشی از سینه می باشد. این روش به متخصص امکان می دهد تا موقعیت و اندازه ناهنجاری را بررسی کند. ماموگرافی تشخیصی اغلب با سونوگرافی همراه می باشد.
2. سونوگرافی: در سونوگرافی از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از داخل سینه استفاده می شود. تصاویر حاصل از سونوگرافی برای تعیین جامد بودن توده برست استفاده می شود. در برخی موارد توده برست جامد نبوده و از مایع پر می باشد.
3. ام آر آی: ام آر آی روشی تصویربرداری است که در آن از میدان مغناطیسی و امواج صوتی برای ایجاد تصاویر جزئی از داخل سینه استفاده می شود. ام آر آی زمانی به عنوان یک روش تشخیصی استفاده می شود که در تشخیص نهایی ابهاماتی وجود داشته باشد. وقتی از روش ام آر آی برای تشخیص سرطان سینه استفاده شود، در آن صورت از ماده ای رنگی قبل از تصویربرداری استفاده می گردد تا وضوح بافت سینه در تصاویر ایجاد شده افزایش یابد. تفسیر نتایج حاصل از ام آر آی نیز با چالش هایی همراه است و احتمال بروز نتایج مثبت کاذب وجود دارد.
4. داکتوگرام: در این روش تشخیصی علت وجود ترشحات از نوک سینه بررسی می شود. مقدار اندکی رنگ به نوک سینه تزریق می شود. سپس با استفاده از اشعه ایکس احتمال وجود تومور در مسیر بررسی می گردد.
5. بیوپسی سینه: در برخی موارد نمونه ای از بافت سینه زیر میکروسکوپ بررسی می گردد تا تعیین شود، آیا توده برست سرطانی می باشد یا خیر. نوع بیوپسی بستگی به اندازه و موقعیت نواحی مشکوک دارد.

انواع گزینه هایی که در نمونه برداری سینه استفاده می شود، عبارت است از:

• بیوپسی آسپیراسیون سوزنی: با استفاده از سوزن های نازکی نمونه ای از بافت سینه از نواحی مشکوک برداشته می شود.
• بیوپسی سوزنی (Core needle biopsy): با استفاده از سوزن های بزرگ تر نمونه ای از توده جامد از سینه برداشته می شود. این نوع از بیوپسی می تواند بافت بیشتری را در مقایسه با تکنیک قبلی نمونه برداری کند. قبل از این نوع نمونه برداری، دارویی برای بی حس کردن بافت استفاده می گردد.
• بیوپسی استروئوتاکتیک (Stereotactic): در طول انجام این نوع بیوپسی با استفاده از نتایج ماموگرافی، نمونه ای از بافت با استفاده از سوزن برداشته می شود. این نوع تست به منظور نمونه برداری از رسوبات کلسیمی مشاهده شده در ماموگرام استفاده می شود.
• نمونه برداری با استفاده از خلا: بعد از تزریق داروی بی حسی پزشک برش کوچکی را روی سینه ایجاد کرده و از طریق آن پروبی را وارد بافت سینه می کند. پروب به دستگاه خلا متصل می باشد که به نمونه برداری کمک می کند.
• نمونه برداری با استفاده از جراحی: در این روش جراح با استفاده از برش بافت سینه را باز کرده و بخشی از توده برست را نمونه برداری می کند. به منظور انجام این نمونه برداری بیمار در حالتی خوابیده قرار خواهد داشت.

پیگیری های بعد از ارزیابی توده برست:

• اگر توده برست سرطانی نباشد به مدت کوتاهی مانیتور خواهید شد، تا ناحیه مشکوک مدتی تحت ارزیابی قرار داشته باشد. اگر متوجه تغییراتی در توده برست شدید، حتما پزشک را در جریان قرار دهید. اگر توده برست سرطانی باشد متخصص انکولوژی برنامه درمانی را بر اساس نتایج ترتیب خواهد داد. مرحله و نوع سرطان سینه بر انتخاب های درمانی تاثیر خواهد داشت.